Aangepast op 11-8-2024.
Het internet kent verschillende standaarden voor plaatjes en films.
Bekende zijn:
voor plaatjes: JPG, MP4, WebP en GIF;
voor films: MP4, WebM en (animated) GIF.
JPG gebruik je voor foto's. Vrijwel iedere digitale camera slaat de foto's op in JPG-formaat.
JPG is een goede belans tussen detail, kleur en dynamiek. JPG is kleiner dan het oorspronkelijke RAW-formaat dat de camerasensor levert. De computer in de camera bewerkt de RAW-versie tot een mooi(er) plaatje: het is scherper en heeft betere kleuren.
PNG gebruik je voor kleurenplaatjes die minder complex zijn dan foto's.
Voorbeelden zijn schermafdrukken.
PNG is klein en bevat genoeg gegevens om een mooi plaatje te laten zien.
Je kunt PNG heel goed op websites en in documenten gebruiken.
GIF-bestanden bevatten maximaal 246 kleuren.
Een GIF-plaatje is groter dan hetzelfde plaatje in PNG-formaat en toont minder details en nuances.
GIF gebruik je dus niet.
WebP is de nieuwe plaatjesstandaard.
Google heeft de standaard ontworpen rond 2010.
WebP is gebaseerd op html-5, de huidige standaard voor internet.
Het comprimeert meer dan png en jpg,
De meeste browsers en mediaspelers kunnen er goed mee overweg, maar niet allemaal.
Safari, Firefox en alle op Chromium gebaseerde browsers accepteren het WebP-formaat.
WebP levert het kleinste formaat op, dus als formaat belangrijk is, kun je dit overwegen (en testen!).
Als het kan, gebruik dan het WebP-formaat.
Als je plaatjes aan een website of document toevoegt, wil je graag dat het bestand zo klein mogelijk is: dan laadt de pagina sneller in de browser van de bezoeker.
Hiervoor kun je de (gratis) PWA Squoosh van Google gebruiken.
Met Squoosh kun je naar keuze plaatjes:
comprimeren en het originele opslagformaat behouden;
comprimeren en in een ander formaat opslaan;
zonder comprimeren van het ene bestandsformaat naar het andere overzetten.
De mate van compressie hangt van het plaatje en de instellingen af.
In het voorbeeld hieronder is het resultaat (WebP) een kwart van het origineel (PNG).
WebM is gebaseerd op html-5, de huidige standaard voor internet. De meeste browsers en mediaspelers kunnen er goed mee overweg. Lukt het niet, dan kan dit (Nederlandstalige) artikel↗ in All Things IT je misschien helpen. Youtube maakt gebruik van WebM.
MP4 is een al langer bestaande standaard. Hij ondersteunt meer technieken en is zonder problemen met elke computer af te spelen.
Je kunt het GIF-formaat gebruiken voor filmpjes (dat heet dan animated GIF).
GIF-bestanden bevatten maximaal 246 kleuren.
Gif-filmpjes zijn kleiner dan hetzelfde filmpje in WebM, maar groter dan MP4.
GIF-filmpjes spelen meestal automatisch af en beginnen steeds opnieuw.
Sommige mensen vinden dat zijn, andere ergeren zich daaraan.
Maak van een filmpje als het even kan een WebM-bestand. Hierdoor wordt het bestand ongeveer 5 keer kleiner.
Let op: als je een link in beeld hebt staan, werkt de link niet in een WebM-bestand.
Een ietwat technisch verhaal om de verschillen tussen WebM en MP4 uit te leggen (bron: ChatGPT):
Google's Gemini zegt er dit over: